Ιστορικό

Πληθυσμός

Παραδόσεις
Ο Φόνος του Μαύρου
Εκκλησίες - Ιερείς
Τοπωνύμια
Νομές Νερού
ΣΠΕ Πρόοδος
Πεσόντες
Δολοφονηθέντες
Αγνοούμενοι
Απόλλων
Αυγερινός
Ελιόμυλος
Ανακοινώσεις
Ποιήματα
Φωτογραφίες
Νιοχωρίτες επαγγελματίες
 
Ανακοινώσεις

Oμιλία Χρίστου Λαμπρία κατά την παρουσίαση του βιβλίου του ΝΕΟ ΧΩΡΙΟ ΚΥΘΡΕΑΣ – ΓΕΝΕΘΛΙΑ ΓΗ, ΟΙ ΡΙΖΕΣ ΜΑΣ Κυριακή 2 Απριλίου 2017, 6μ.μ., Λευκωσία, Πύλη Αμμοχώστου

Γεννήθηκα στο χωριό μας, το Νέο Χωρίο Κυθρέας, την Πρωτοχρονιά του 1956. Σε αυτό έζησα για 18 χρόνια μέχρι που ήρθε η μαύρη μέρα της προσφυγιάς, και όταν το 2003, με τη μερική άρση των περιορισμών στη διακίνηση στην κατεχόμενη γη μας επισκέφθηκα, μετά από έντονο προβληματισμό, την γενέθλια γη για να δω τον τόπο που γεννήθηκα, που μεγάλωσα, τη γειτονιά μου, που έπαιζα με τα γειτονόπουλά μου, το σχολείο, που έμαθα τα πρώτα μου γράμματα, την εκκλησία που από μικρός πήγαινα τις Κυριακές και τις γιορτές, το κοιμητήριο όπου είναι θαμμένοι πρόγονοί μου, αλλά και τα χωράφια με τα λιόδεντρα και τον κάμπο αντίκρυσα μια εικόνα που μου προκάλεσε κατά κάποιο τρόπο ηλεκτροσόκ. «Μα εν τούτο το Νιόχωρκο, το χωρκό μου, που έσφυζε από ζωή το 1974», σκέφτηκα.

Αυτή η σκέψη με ακολουθούσε και στις εκδηλώσεις των Νιοχωριτών, όπου διαπίστωνα ότι με το πέρασμα του χρόνου ήταν δύσκολο να θυμηθούμε πρόσωπα, αλλά και οι νεότεροι να αναγνωρίσουν τους παλαιότερους, γενικά με ανησυχούσε έντονα η «απειλή» να χάσουμε τις ρίζες μας, η οποία άρχισε να προβάλλει επικίνδυνα.

Τότε ήταν που πέρασε από το μυαλό μου η σκέψη ότι πρέπει να καταγράψω την ιστορία του χωριού μου. Έχω υποχρέωση, σκέφτηκα, απέναντι στους προγόνους μου που χάνονται στα βάθη του 19ου αιώνα, απέναντι στην οικογένειά μου που με μεγάλωσε έχοντας πάντα κατά νου τις ανθρώπινες αξίες, απέναντι στον λατρευτό μου αδελφό Κώστα, που έφυγε νωρίς, όπως και τόσοι άλλοι, σε ένα άνισο αλλά, φευ, και προδομένο αγώνα, αφού έπεσε ηρωικά μαχόμενος κατά του Τούρκου εισβολέα την πρώτη μέρα της εισβολής, στις 20 Ιουλίου 1974.

Έχω υποχρέωση απέναντι στους συγχωριανούς μου που μέσα από το πέρασμα του χρόνου αγωνίστηκαν, ο καθένας από το μετερίζι του, για την ανάπτυξη, την πρόοδο και την ευημερία του χωριού. Σε όλους εκείνους τους προγόνους μας, που ζώντας σε ένα μεικτό χωριό, δεν αλλαξοπίστησαν, παρέμειναν χριστιανοί ορθόδοξοι, και το διατήρησαν ελληνικό με πίστη στις αξίες και τα ιδανικά της φυλής

Έχω υποχρέωση απέναντι στους δασκάλους του χωριού μας, που μας έμαθαν τα πρώτα μας γράμματα, που μας έμαθαν να γίνουμε άνθρωποι. Απέναντι στους ιερείς που καλλιέργησαν το βαθύ αίσθημα της πίστης στον Θεό. Γιατί είναι αυτή η πίστη που βοήθησε τους προγόνους μας να αντεπεξέλθουν στα βάσανα και τις κακουχίες της ζωής.

Έχω υποχρέωση σε εκείνους που πολέμησαν το ναζισμό και χιτλεροφασισμό, σε όλους εκείνους που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα της πατρίδας και αγωνίστηκαν με θάρρος και αυταπάρνηση το 1955-59 κατά του Άγγλου αποικιοκράτη μέσα από τις τάξεις της ΕΟΚΑ, το 1963-64 με τις δικοινοτικές συγκρούσεις, το 1967 στην Κοφίνου και τέλος το 1974 κατά των Τούρκων εισβολέων.

Ταπεινή υποχρέωση και προς όλους τους αγρότες που πότισαν τη γη με τον ιδρώτα τους για την ανάπτυξη της γεωργίας και της κτηνοτροφίας. Σε όλους εκείνους που με την προοδευτικότητά τους και τη συμμετοχή τους στο εργατικό και λαϊκό κίνημα έβαλαν το δικό τους λιθαράκι για την κατάκτηση των δικαιωμάτων του εργάτη.

Ιερή υποχρέωση απέναντι και στη Νιοχωρίτισα μάνα που ανέθρεψε μέσα από το πέρασμα του χρόνου παιδιά με αξίες και ιδανικά. Στη Νιοχωρίτισα γυναίκα νοικοκυρά, που με την αξιοσύνη της κρατούσε το σπίτι. Στη Νιοχωρίτισα αγρότισσα, που με το φτυάρι στον ώμο και την κουρούκλα στο κεφάλι πήγαινε στα χωράφια να ποτίσει, στις ελιές, στον κάμπο να θερίσει και να αλωνίσει, πάντοτε άξια δίπλα στο πλευρό του άντρα της.

Όλα τα παραπάνω με έσπρωχναν ολοένα και περισσότερο στην περιπέτεια της συγγραφής αυτού του βιβλίου. Φυσικά φιλότιμη και αξιόλογη η προσπάθεια του αγαπητού συγχωριανού μας μ. Κώστα Γραικού, ο οποίος στο βιβλίο του έδωσε έμφαση, μεταξύ άλλων, στις οικογένειες του χωριού, ενώ το ανά χείρας βιβλίο δεν πραγματεύεται το θέμα αυτό, μου έδινε το έναυσμα να κάνω κάτι ακόμα, να συμπληρώσω το παζλ της ιστορίας του χωριού μας.

Έψαξα να βρω όσο το δυνατόν περισσότερα στοιχεία για το χωριό μας, να τα καταγράψω και να γίνουν γνωστά σε όλους τους Νιοχωρίτες. Η προσπάθειά μου ήταν συνεχής, επίμονη, αλλά και επίπονη, χρονοβόρα, με θυσίες, αλλά με ηθική ανταμοιβή και χαρά μεγάλη ιδιαίτερα όταν έβρισκα στοιχεία που για πρώτη φορά έβλεπαν το φως της δημοσιότητας. Το βιβλίο μου δεν διεκδικεί δάφνες λογοτεχνικές, άλλωστε δεν ήταν ποτέ πρόθεσή μου. Δεν διαθέτω τέτοια φλέβα. Απώτερος στόχος μου ήταν ένας: η ανάδειξη της ιστορίας του χωριού μας που τόσο αγαπώ. Αυτή η αγάπη - η λατρεία θα έλεγα - ήταν και η γενεσιουργός αιτία του βιβλίου.

Τα στοιχεία και οι πληροφορίες αντλήθηκαν μέσα από επισταμένη μελέτη του κρατικού αρχείου, του αρχείου εφημερίδων του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών, από διάφορες αρχειακές πηγές, αλλά και μελέτη της δευτερεύουσας βιβλιογραφίας, περιδιάβηκα βιβλιοθήκες και αρχεία και όλα σχεδόν τα στοιχεία που αναφέρονται στο βιβλίο είναι τεκμηριωμένα με αναφορά στην πηγή. Ως εκ τούτου, το βιβλίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως πηγή αναφοράς.

Θα πρέπει να σημειώσω ότι επειδή το χωριό μας είναι μεικτό χωριό, όσες πληροφορίες εντόπισα και για τους Τουρκοκύπριους συγχωριανούς μας κυρίως για την τοπική αυτοδιοίκηση και την εκπαίδευση έχουν συμπεριληφθεί στο βιβλίο.

Πολλοί ήταν εκείνοι που αγκάλιασαν την προσπάθειά μου τους οποίους και ευχαριστώ από τα βάθη της καρδιάς μου. Ιδιαίτερα ευχαριστώ την οικογένειά μου, τη γυναίκα μου Κωνσταντία για την κατανόησή της όταν εγώ ξημεροβραδιαζόμουν μπροστά από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή. Επίσης, ευχαριστώ τις αδελφές μου για την στήριξη στην όλη προσπάθεια. Θα ήθελα να σταθώ ιδιαίτερα στην αδελφή μου Λένια Ζερβού, η οποία, χωρίς υπερβολή, είναι ο αφανής ήρωας του βιβλίου. Χωρίς τη βοήθειά της δεν θα ήταν δυνατή η έκδοση του βιβλίου. Της είμαι βαθύτατα ευγνώμων.

Σημαντική ήταν επίσης η συμβολή αγαπητών συγχωριανών μου που πρόθυμα μου έδωσαν συνέντευξη και αρκετές πληροφορίες. Από τα βάθη της καρδιάς μου θερμά τους ευχαριστώ όλους. Ευχαριστώ ιδιαίτερα κάποιους που, διάγουν αισίως την όγδοη ή και ένατη δεκαετία της ζωής τους, οι οποίοι μόνο αυτοί μπορούσαν να μου λύσουν κάποιες απορίες. Αυτοί είναι: ο Χαρής Χριστοδούλου, ο Πέτρος Κυριακίδης, ο Αθανάσης Αθανασιάδης, ο θείος μου μ. Μελής Λαμπρίας και ο Σάββας Φελλάς. Ιδιαίτερα ο τελευταίος, παρά το ότι είναι ο γηραιότερος, με τη διαύγειά του και το μνημονικό του με βοήθησε πολύ. Toν ευχαριστώ, επίσης, γιατί μου επέτρεψε να χρησιμοποιήσω μια στροφή από ποίημά του για το χωριό μας στο οπισθόφυλλο του βιβλίου. Ευχαριστώ επίσης τον Σωτήρη Θεοφάνους για την ετοιμασία του καταλόγου με τα παρατσούκλια.

Πρέπει να ομολογήσω ότι είναι με ιδιαίτερη χαρά που αποδέχθηκα την πρόταση του Ομίλου Γυναικών του χωριού μας να αναλάβει την παρουσίαση του βιβλίου μου. Ευχαριστώ θερμά τον Όμιλο και ιδιαίτερα την πρόεδρο του κυρία Μαρία Ευθυμίου. Ο Ομιλος Γυναικών, από την ίδρυσή του έχει επιδείξει σημαντικό πολιτιστικό έργο και όχι μόνο. Είμαι σίγουρος ότι θα συνεχίσει το αξιόλογο έργο του γιατί οι Νιοχωρίτισες πάντοτε ήταν πρωτοπόρες και μπροστάρισες στους αγώνες. Σας διαβεβαιώ ότι το κοινοτικό συμβούλιο, αλλά κι εγώ προσωπικά θα είμαι δίπλα σας αρωγός και συμπαραστάτης.

Ευχαριστώ επίσης τον συγχωριανό μας δάσκαλο Λουκά Κυριάκου, ο οποίος ανέλαβε την παρουσίαση του βιβλίου. Πρέπει να σας πω ότι η επιλογή του Λουκά δεν ήταν τυχαία, όχι γιατί είναι συγγενής μου, γιος του ξάδελφου μου Πάμπη Ταλαττίνη και της Κικούλας του Μένοικου, αλλά γιατί είναι Νιοχωρίτης. Κάποιος φίλος μου πρότεινε την παρουσίαση να την κάνει ένας καθηγητής πανεπιστημίου. Δεν υιοθέτησα την πρόταση. Και ξέρετε γιατί; Γιατί ήθελα η παρουσίαση του βιβλίου μου να έχει ένα νιοχωρίστικο στίγμα, να είναι ένα νιοχωρίτικο συναπάντημα. Και πιστεύω ότι το πετύχαμε όλοι μαζί, με τη δική σας αθρόα προσέλευση που με τιμά ιδιαίτερα. Αλλά και ο υπουργός, τον οποίο ευχαριστώ θερμά για την παρουσία του και τον χαιρετισμό του, ως γνωστό έχει νιοχωρίτικες ρίζες και καταβολές. Εγώ μάλιστα υπήρξα μαθητής του πατέρα του κυρίου Χρίστου Γεωργιάδη στο Παγκύπριο Γυμνάσιο. Και άλλοι της γενιάς μου υπήρξαν μαθητές του είτε στο Γυμνάσιο Kυθρέας είτε στο Παγκύπριο Γυμνάσιο. Θερμές ευχαριστίες οφείλω επίσης στα τυπογραφεία ΚΩΝΟΣ του συγχωριανού μας Γιάννη Μύθιλλου που ανέλαβαν την έκδοση του βιβλίου. Oι ευχαριστίες απευθύνονται σε όλη την εκδοτική ομάδα, την σύζυγο του κ. Γιάννη κυρία Ειρήνη, τα παιδιά του Νικολέτα και Στέλιο και την συνεργάτιδά τους κυρία Μαρία Καδή για την άψογη συνεργασία που είχαμε.

Τέλος ευχαριστώ θερμά τους συναδέλφους μου από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Παντελή Δαμιανού για την επιμέλεια του εξωφύλλου, τον Αντρέα Φιλιππίδη για το σκανάρισμα των φωτογραφιών και τον Αποστόλη Κουρουπάκη, υπεύθυνο του πολιτιστικού και διδακτορικό φοιτητή για τις εύστοχες παρατηρήσεις του στην όλη δομή του βιβλίου.

Σας ευχαριστώ όλους για την παρουσία σας.