Επιμνημόσυνος Λόγος Υπουργού Οικονομικών Χάρη Γεωργιάδη
Εθνικό Μνημόσυνο Νέου Χωρίου Κυθρέας
(4.9.2016)

Κυρίες και κύριοι,

Συγκεντρωθήκαμε σήμερα στον ιερό τούτο χώρο για να επιτελέσουμε ένα οφειλόμενο εθνικό καθήκον.

Για να αποτίσουμε φόρο τιμής σε αυτούς που οδηγήθηκαν στην υπέρτατη θυσία για την πατρίδα, για την ελευθερία, για τη δημοκρατία. Σε αυτούς που πορεύτηκαν στην ίδια οδό που οδηγούσε τα βήματα των ηρώων στο πάνθεο της ελληνικής ιστορίας.

Οφείλουμε σήμερα να ανατρέξουμε με την επιβεβλημένη σεμνότητα, περίσκεψη και θρησκευτική ευλάβεια στο μαύρο εκείνο καλοκαίρι.

Και τιμώντας τους ήρωες μας, να υπερβούμε τα διχαστικά σύνδρομα και τις τραυματικές εμπειρίες του απώτερου παρελθόντος. Να ψηλαφίσουμε με κριτική διάθεση τα λάθη και τις παραλήψεις μας, να βαθύνουμε την αυτοσυνειδησία μας και με περίσσευμα γενναιότητας να αναλάβουμε τις ατομικές και συλλογικές ευθύνες που μας αναλογούν.

Κυρίες και κύριοι,

Το να προσπαθήσει ένας ομιλητής να μεταδώσει με λόγους το μέγεθος της εθνικής τραγωδίας που έπληξε την πατρίδα μας το 1974 δεν είναι μια απλή και εύκολη υπόθεση. Ούτε και είναι εφικτό, όσος κι αν είναι ο πλούτος της ελληνικής γλώσσας, όση κι αν είναι η ένταση των συναισθημάτων που μας κατακλύζουν, να αποδοθούν όλες οι διαστάσεις και πτυχές της ανεπανάληπτης προς την πατρίδα θυσίας των παλικαριών της Κύπρου.

Με οδύνη προσπαθούμε να αναπλάσουμε τα γεγονότα της περιόδου εκείνης και να ψηλαφίσουμε τα αποφασιστικά βήματα που οδήγησαν τα άξια τέκνα του Νέου Χωριού Κυθρέας, μαζί με τόσους άλλους, στην υπέρτατη θυσία για την πατρίδα.

Ο Κώστας Λαμπρίας, είχε ιδιαίτερη κλίση στον αθλητισμό και στο ποδόσφαιρο αλλά και έντονο ενδιαφέρον για τον συνάνθρωπο του. Με την εκδήλωση της εισβολής, επιστρατεύεται σε τάγμα πεζικού στην Αμμόχωστου. Την πρώτη μόλις μέρα της εισβολής, σε μάχη στην περιοχή Σακκάρια Αμμοχώστου, έσπευσε χωρίς δεύτερη σκέψη για να βοηθήσει τραυματισμένο συμπολεμιστή του, για να κτυπηθεί όμως και ο ίδιος από σφαίρα ακροβολιστή.

Ο Γεώργιος Χατζηγιάννης, ζούσε στο χωριό και δούλευε ως οικοδόμος. Ο μεγάλος του πόθος για απόκτηση ενός παιδιού πραγματοποιήθηκε στις 26 Ιουλίου 1973 με την γέννηση της κόρης του Μαρίας. Ένα χρόνο αργότερα αναγκάστηκε, να αφήσει την οικογένεια του για να ανταποκριθεί χωρίς δεύτερη σκέψη στο κάλεσμα της πατρίδας. Η τελευταία φορά που τον είδε την οικογένεια του ήταν στις 7 Αυγούστου 1974. Χάθηκε κατά την διάρκεια των μαχών στην περιοχή Τζίαος και τα οστά του βρέθηκαν σε ομαδικό τάφο το 2009.

Ο Κώστας Κωνσταντινίδης κατοικούσε στην ενορία της Αγίας Μαρίνας Κυθρέας και εργαζόταν στα Δημόσια Έργα. Είχε και αυτός καταταγεί ως έφεδρος και δεν επέστρεψε ποτέ, παραμένοντας μέχρι τέλους εκεί που του έταξαν να φυλάει Θερμοπύλες. Το τρίτο του παιδί ο Θέμης γεννήθηκε λίγους μήνες αργότερα τον Οκτώβρη του 1974.

Ο Γιάννης Παπαγιάννης είχε σπουδάσει Ηλεκτρολογία στο Λονδίνο. Επέστρεψε στην Κύπρο με πλοίο μέσω Ελλάδος στις 17 Ιουλίου 1974 και τρείς μέρες αργότερα, με την εκδήλωση της τουρκικής εισβολής, έσπευσε και αυτός να παρουσιαστεί στην μονάδα του. Στις 14 Αύγουστου συνελήφθη αιχμάλωτος και οι φωτογραφίες του μαζί με άλλους τέσσερις συναγωνιστές του, έκαναν τον γύρο του κόσμου, παρουσιάζοντας Τούρκο αξιωματικό να σκύβει και του ανάβει ένα τσιγάρο. Λίγα λεπτά αργότερα εκτελέστηκαν όλοι εν ψυχρό και τα άψυχα σώματά τους ρίχθηκαν σε πηγάδι.

Ο Στέλιος Ορφανίδης ήταν και αυτός οικοδόμος και εργαζόταν στην τοπική εταιρεία «Πέτρα». Με την εκδήλωση της εισβολής είχε καταταγεί σε μονάδα πυροβολικού, και ανέλαβε δράση αρχικά στον Καράολο και στη συνέχεια στην γραμμή Μιάς Μηλιάς- Νέου Χωρίου. Θεάθηκε για τελευταία φορά στις 17 Αυγούστου και από τότε χάθηκαν τα ίχνη του.

Την ίδια τύχη είχε και ο Κωνσταντίνος Ευθύμιου, που γεννήθηκε στο Τσέρι και εργαζόταν ως επιπλοποιός. Συνελήφθη από τους Τούρκους στο δεύτερο γύρο της τουρκικής στο χωριό Βώνη μαζί με άλλα 39 άτομα και από τότε αγνοείται.

Αλλά και ο Γεώργιος Γεωργαλλή, ο υδραυλικός, που ζούσε ευτυχισμένος με τον οικογένεια του στο χωριό. Υπηρετούσε και αυτός ως έφεδρος στο 398 ΤΠ και αγνοείται από τον Αύγουστο του 1974.

Και τέλος ο 19-χρονος Σάββας Αποστολίδης, που υπηρετούσε τη θητεία του στο Μηχανικό, και ο οποίος χάθηκε στην περιοχή Καραβά-Λαπήθου κατά τη διάρκεια της υποτιθέμενης ανακωχής.

Μνημονεύουμε επίσης σήμερα τον Στέλιο Παναγή που γεννήθηκε μετά την εισβολή, το 1977 και υπηρετούσε στα φυλάκια της πράσινης γραμμής στη δυτική Λευκωσία. Στις 3 Ιουνίου 1996 εισήλθε στην νεκρή ζώνη ανταποκρινόμενος σε πρόσκληση Τούρκου σκοπού και εντελώς απρόκλητα και άνανδρα πυροβολήθηκε και αφέθηκε να σφαδάζει από τους πόνους. Πέρασαν 25 λεπτά μέχρι να επιτραπεί στους άνδρες της Ειρηνευτικής Δύναμης να τον πλησιάσουν και να τον μεταφέρουν στο νοσοκομείο, ήταν όμως πολύ αργά.

Κυρίες και κύριοι,

Το Νέο Χωρίο Κυθρέας μετρά συνολικά 73 πεσόντες, εκτελεσθέντες και αγνοούμενους, από 14 ως 84 ετών. Τους μνημονεύουμε και τους τιμούμε και αναπέμπουμε δέηση για την πλήρη εξακρίβωση της τύχης και του τελευταίου αγνοουμένου μας.

Νιώθω ετούτη την ώρα έντονη την ανάγκη να συγχαρώ το Κοινοτικό Συμβούλιο του Νέου Χωριού, τα Σωματεία «Αυγερινός» και «Απόλλων», τον Όμιλο Γυναικών και την Εκκλησιαστική επιτροπή που οργανώνουν, μαζί με τις οικογένειες των ηρώων, το σημερινό εθνικό μνημόσυνο και να ευχαριστήσω για την ευγενική και τιμητική πρόσκληση να εκφωνήσω τον επιμνημόσυνο λόγο.

Είναι με ανάλογες εκδηλώσεις που συντηρούμε άσβεστη τη μνήμη των παλικαριών μας.

Πρέπει όμως να τονίσουμε πως ετούτες οι εκδηλώσεις έχουν νόημα και αξία όχι γιατί επαναλαμβάνουμε λόγια χιλιοειπωμένα. Αλλά γιατί μέσα από μια γνήσια και ενσυνείδητη ενδοσκόπηση, καλούμαστε όλοι να αντλήσουμε μηνύματα, πρότυπα και διδάγματα.

Από εδώ λοιπών, από τον ιερό τούτο χώρο, ας επαναλάβουμε σήμερα την ακλόνητη πίστη μας στην ελευθερία και τη δημοκρατία. Αλλά και την πεποίθηση μας ότι η καλλιέργεια και η ανοχή του φανατισμού, του μίσους, των ακροτήτων και του διχασμού, αποτελούν δυναμίτη στα θεμέλια της δημοκρατίας μας.

Αυτό πρέπει να είναι το μεγάλο ιστορικό δίδαγμα από την τραγωδία του 74’ και την περίοδο που προηγήθηκε. Αυτή είναι και η μεγάλη δική μας ευθύνη σήμερα.

Να τονίσουμε την ανάγκη προσήλωσης όλων μας στις διαδικασίες εκείνες που προάγουν και στηρίζουν τη νηφάλια πολιτική σκέψη και συμπεριφορά και τον ελεύθερο αδογμάτιστο πολιτικό διάλογο.

Να αναγνωρίσουμε έμπρακτα το δικαίωμα για έκφραση διαφορετικής και κριτικής άποψης.

Και να μείνουμε μακριά από την όποια προσπάθεια πόλωσης ή αναμόχλευσης των διχαστικών παθών σε μια προσπάθεια αποπροσανατολισμού από τις προκλήσεις και τις ευθύνες του σήμερα.

Οφείλουμε σήμερα να αρθούμε στο ύψος των περιστάσεων. Η υπεύθυνη διαχείριση του εθνικού μας θέματος αλλά και η εξίσου υπεύθυνη διαχείριση της οικονομίας και των άλλων μεγάλων θεμάτων που απασχολούν την πατρίδα και την κοινωνία μας, επιβάλλουν μια συνειδητή επιλογή υπέρ της αλήθειας αντί των εύηχων και ανέξοδων συνθημάτων και των κελευσμάτων του λαϊκισμού και των άκρων.

Μόνο έτσι θα βρούμε το σθένος για λάβουμε δύσκολες αλλά τολμηρές, σωστές και ωφέλιμες αποφάσεις.

Μόνο έτσι θα αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες και τις προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας. Μόνο έτσι θα διασφαλίσουμε την κρατική και εθνική μας υπόσταση και θα μπορέσουμε να διαχειριστούμε με επάρκεια και αξιοπιστία κρίσιμα εθνικά ζητήματα.

Μόνο έτσι θα δημιουργήσουμε προοπτική και ελπίδα για την πατρίδα μας και για τις επερχόμενες γενιές.

Και μόνο έτσι, Κυρίες και Κύριοι, θα εκπληρώσουμε το δικό μας χρέος σε αυτούς που σήμερα μας ατενίζουν από το πάνθεο των ηρώων.

Ας αποδείξουμε όλοι, πως τη θυσία των παλικαριών μας, των παλικαριών της Κύπρου, την τιμούμε όχι μόνο με επίκαιρες εκδηλώσεις. Αλλά με μια καθημερινή στάση ζωής που θα αποδεικνύει στην πράξη πως τούτες τις ώρες της μεγάλης εθνικής ευθύνης, προτάσσουμε το "εμείς" μπροστά από το "εγώ".

Αιωνία ας είναι η μνήμη τους.