Ομιλία του Υπουργού Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης στο μνημόσυνο το πεσόντων Νιοχωριτών
13/09/2009

Με έντονα αισθήματα συγκίνησης και περηφάνιας βρισκόμαστε σήμερα εδώ για να αποδώσουμε τις αρμόζουσες τιμές και να κλίνουμε ευλαβικά το γόνυ μπροστά στη μνήμη των ηρώων και θυμάτων του Νέου Χωρίου Κυθραίας που άφησαν την ανεξίτηλη σφραγίδα τους στις σελίδες των αγώνων για ελευθερία, το μαύρο καλοκαίρι του 74’.

Τον τραγικό εκείνο Ιούλη, ανάμεσα στους νέους της Κύπρου που έσπευσαν να πυκνώσουν τις τάξεις της Εθνικής Φρουράς για να αντιμετωπίσουν τον Τούρκο εισβολέα ήταν και αυτοί της κοινότητας του Νέου Χωρίου Κυθρέας.

Ο Κώστας Λαμπρίας έπεσε σε πολεμική επιχείρηση, την πρώτη μέρα της εισβολής, στην περιοχή Σακκάρια Αμμοχώστου. Ο Γιώργος Χατζηγιάννης και ο Κώστας Κωσταντινίδης υπηρετούσαν στο 398 Τάγμα Πεζικού στην περιοχή Τζιάους, όπου έδωσαν σκληρές και άνισες μάχες ενάντια στον Τούρκο εισβολέα ανήμερα της έναρξης της δεύτερης εισβολής. Ήταν μέχρι πρόσφατα αγνοούμενοι και τα οστά τους ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο του DNA.

Στην ίδια περιοχή, άλλος ένας νέος Νιοχωρίτης έχασε τη ζωή του υπηρετώντας στο ίδιο τάγμα με τους Χατζηγιάννη και Κωσταντινίδη. Πρόκειται για το Γιάννη Παπαγιάννη, ο οποίος εθεωρείτο κι αυτός αγνοούμενος. Η κηδεία του έγινε μόλις πριν από ένα μήνα. Ο Παπαγιάννης και τέσσερις άλλοι εθνοφρουροί συνελήφθησαν αιχμάλωτοι από τα τουρκικά στρατεύματα. Τους εκτέλεσαν εν ψυχρώ και τους έριξαν σε ξεροπήγαδο στο Τζιάος. Η φωτογραφία τους ταξίδευσε στα πέρατα της οικουμένης και έγινε σύμβολο του αγώνα των αγνοουμένων. Αποτελεί ατράνταχτη απόδειξη ότι αυτοί οι άνθρωποι συνελήφθησαν ζωντανοί μετά το τέλος των εχθροπραξιών και υπήρξε η πρώτη και αδιάσειστη μαρτυρία ενός εγκλήματος πολέμου που καταδικάζεται από τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου.

Μνημονεύουμε σήμερα επίσης τον νεαρό Εθνοφρουρό Στέλιο Παναγή, ο οποίος στις 3 Ιουνίου 1996, ευρισκόμενος σε υπηρεσία σε φυλάκιο της Εθνικής Φρουράς στην Πράσινη Γραμμή, πυροβολήθηκε απρόκλητα από Τούρκους στρατιώτες.

Εκτός από τους ήρωες της, η κοινότητα του Νέου Χωρίου Κυθρέας κατέχει δυστυχώς το θλιβερό προνόμιο να έχει θρηνήσει ίσως τα πιο πολλά θύματα σε σύγκριση με άλλα χωριά, λαμβάνοντας υπόψη την αναλογία πληθυσμού. Πεσόντες, εν ψυχρώ δολοφονηθέντες και αγνοούμενοι συνθέτουν ένα μακρύ κατάλογο και φτάνουν τους 73. Ο πιο μικρός σε ηλικία δολοφονηθείς, ο Παναγιώτης Κοντός, ήταν μόλις 14 χρόνων, 16 χρόνων ήταν και ο Θεόδουλος Θεοδούλου ο οποίος αγνοείται, ενώ οι γηραιότεροι αγνοούμενοι είναι το ζεύγος Γιώργου και Ροδούς Κυριακίδη που ήταν τότε 84 ετών.

Ανάμεσα στους αγνοούμενους του Νέου Χωρίου Κυθρέας είναι και τέσσερις νέοι που υπηρετούσαν στην Εθνική Φρουρά και των οποίων τα ίχνη χάθηκαν κατά τη δεύτερη φάση της εισβολής. Πρόκειται για τους Γιώργο Γιωργαλλή, Κώστα Ευθυμίου, Στέλιο Ορφανίδη και Σάββα Αποστολίδη. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να σημειώσω ότι ο Σάββας Αποστολίδης, που υπηρετούσε σε μονάδα του Μηχανικού στην Κερύνεια, χάθηκε μαζί με τον προσωπικό μου φίλο, συγχωριανό και συμμαθητή Παύλο Στρούθια, που επίσης αγνοείται.

Συγγενείς των πεσόντων,
Φίλες και Φίλοι,

Έχουν περάσει τριάντα πέντε χρόνια από το δίδυμο έγκλημα σε βάρος της Κύπρου και η πατρίδα μας συνεχίζει να αιμορραγεί από το ανοιχτό τραύμα της κατοχής και της διαίρεσης. Αποτελεί αδήριτη ανάγκη η εφαρμογή μιας λύσης που να θέτει τέρμα στην κατοχή και να επανενώνει το έδαφος, το λαό, τους θεσμούς και την οικονομία του κράτους.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας, προσηλωμένος σε αρχές, από την πρώτη μέρα της ανάληψης της διακυβέρνησης καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για επίτευξη λύσης. Συνεπεία της πρωτοβουλίας που ανέλαβε ο Πρόεδρος αμέσως μετά την εκλογή του και της ευέλικτης πολιτικής που ανέπτυξε, τερματίστηκε η στασιμότητα και επανάρχισαν οι διαπραγματεύσεις πάνω σε ξεκαθαρισμένη βάση, με μια διαδικασία χωρίς αυστηρά χρονοδιαγράμματα και επιδιαιτησία.

Η βάση της λύσης είναι η διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, όπως καθορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ για ένα ενωμένο ομοσπονδιακό κράτος με μια και μόνη κυριαρχία, μια ιθαγένεια, μια διεθνή προσωπικότητα.

Αναμφίβολα, το κλειδί της λύσης βρίσκεται στα χέρια της Τουρκίας. Για να πειστεί η Τουρκία να εγκαταλείψει την αδιάλλακτη πολιτική της και να συναινέσει σε λύση δίκαιη, βιώσιμη και λειτουργική πρέπει να αξιοποιηθεί η ενταξιακή της πορεία, ιδιαίτερα εν όψει της αξιολόγησης της τον προσεχή Δεκέμβριο.

Την ίδια στιγμή, ένα ενωμένο και αρραγές εσωτερικό μέτωπο αποτελεί την καλύτερη ασπίδα στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον ενισχύει στις διαπραγματεύσεις που διεξάγει με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη.

Με τον τερματισμό της κατοχής και την επανένωση της Κύπρου θα επουλωθούν οι πληγές του 1974, θα δικαιωθούν οι αγώνες του λαού μας, θα δικαιωθεί η θυσία των ηρώων μας. Τιμώντας σήμερα τους ήρωες και τα θύματα της κοινότητας του Νέου Χωρίου Κυθρέας καταθέτουμε την αιώνια ευγνωμοσύνη μας για την τεράστια προσφορά τους στην πατρίδα και ανανεώνουμε την υπόσχεση ότι μένουμε προσηλωμένοι στον αγώνα για δικαίωση του τόπου και του λαού μας. Μόνο έτσι θα αναπαυθεί η ψυχή τους και θα δικαιωθεί η θυσία τους.

Το μνημείο, που όπως πληροφορούμαι θα ανεγείρετε στη μνήμη των πεσόντων συγχωριανών σας στον περίβολο της Εκκλησίας, θα αποτελέσει φόρο τιμής προς τη θυσία τους και φάρο καθοδήγησης για τις επερχόμενες γενιές.

Τιμή και δόξα στους ήρωες μας.